Ook in Nederlands Indië werd gewerkt met het leesplankje. In opdracht van Uitgeverij J.B. Wolters maakte illustrator Jetses daarvoor een speciale ‘Indische’ uitgave. Het resulteerde in het ‘jaap gijs dien leesplankje’. Historicus Jacques Dane vertelt u er alles over tijdens het ‘Praatje bij een object’ op vrijdagmiddag 30 juni om 15.00 uur in het Nationaal Onderwijsmuseum.  

Baboe

Op het Indonesische leesplankje van Cornelis Jetses (1873-1955) uit 1918, bestemd voor Nederlandse schoolkinderen in de kolonie, staan woorden als  boe (baboe, een Indonesische vrouwelijke bediende/kinderoppas), het huis (een koloniaal plantershuis)  en oom (een man in een koloniaal kostuum). Dit leermiddel, dat begint met de woorden ‘jaap gijs dien’ (de Indische variant van aap noot mies), oogt nostalgisch door Jetses’ tekeningen.

Ondernemerszin en geld

Het plankje is onderdeel van wat oudere Nederlanders ook wel tempo doeloe noemen: ‘de goede oude tijd’. Het sociaal-economische verhaal achter het plankje is echter doordesemd van ondernemerszin en geld. Aan de hand van jaap gijs dien en enkele schoolplaten over onder andere rijstbouw en suikerteelt in Nederlands-Indië gaat Jacques Dane dieper in op leermiddelen die bedoeld waren jonge mensen naar Indonesië te lokken om daar te gaan werken.

Elke maand organiseert het Nationaal Onderwijsmuseum een ‘praatje bij een object’ uit de collectie van het museum. Kijk voor meer informatie op www.onderwijsmuseum.nl.

Wat:               Praatje bij een object over het Indisch Leesplankje

Wanneer:       vrijdag 30 juni van 15.00 – 15.30 uur

Waar:              Nationaal Onderwijsmuseum, Burgemeester de Raadtsingel 97, Dordrecht

Kosten:           Gratis toegankelijk met een entreebewijs tot het museum.